Lokken van rivierkreeften

Het lokken van rivierkreeften voor monitoring is een cruciaal proces om hun populatie en gedrag in een bepaald gebied te begrijpen. Rivierkreeften zijn belangrijke indicatoren van waterkwaliteit en ecosysteemgezondheid. Hieronder volgt een uitgebreide instructie voor het effectief lokken en monitoren van rivierkreeften.

1. Voorbereiding

A. Kennis van Rivierkreeften

• Soorten: Identificeer de soort rivierkreeft die je wilt monitoren. In Nederland en België zijn de Amerikaanse rivierkreeft (Procambarus clarkii), de gevlekte Amerikaanse rivierkreeft (Orconectes limosus), en de Turkse rivierkreeft (Astacus leptodactylus) veelvoorkomend. Elke soort kan verschillende voorkeuren hebben voor habitat en voedsel.
• Leefomgeving: Rivierkreeften leven vaak in zoetwateromgevingen zoals meren, vijvers, sloten, en langzaam stromende rivieren. Ze geven de voorkeur aan beschutte plekken met veel schuilplaatsen, zoals onder stenen, wortels, en vegetatie.

B. Benodigdheden

• Lokmiddelen: Gebruik kreeftenlokmiddel voor een optimaal lokproces. Het kreeftenlokmiddel is ook nog te versterken door er een paardruppels visoliemix overheen te doen.
• Vangmiddelen:
  • Fuiken of kreeftenkorven: Speciaal ontworpen vallen waar kreeften gemakkelijk in kunnen kruipen, maar moeilijk uit kunnen ontsnappen. Zorg ervoor dat de mazen van de fuik groot genoeg zijn om jonge kreeften te laten ontsnappen, dit helpt bij het duurzaam monitoren.
  • Handnetten: Voor het direct vangen van rivierkreeften in ondiepe wateren of langs de oevers.
  • Monitoringsapparatuur:
    • Onderwatercamera’s: Voor visuele monitoring van kreeftenactiviteit zonder ze te vangen.
    • Temperatuur- en waterkwaliteitsmeters: Om de omgevingsomstandigheden te monitoren, die van invloed kunnen zijn op de activiteit van de kreeften.

2. Locatiebepaling

A. Identificatie van Geschikte Locaties

• Habitatkenmerken: Zoek naar locaties met helder water, voldoende vegetatie, en beschutte plekken. Rivierkreeften zijn meestal te vinden in ondiepe delen met een zachte, modderige of zandige bodem.
• Schuilplaatsen: Rivierkreeften verschuilen zich graag onder rotsen, takken, en wortels. Dit zijn ideale plekken om vallen te plaatsen.

B. Plaatsing van Vallen

• Locatiekeuze: Plaats fuiken in de buurt van oevers, langs vegetatieranden, of bij de monding van beekjes waar voedsel en zuurstofrijk water beschikbaar zijn.
• Diepte en Positionering: Zorg ervoor dat de fuiken volledig onder water liggen en goed zijn verankerd om te voorkomen dat ze door de stroming worden verplaatst. De ingang van de fuik moet naar de stroom toe wijzen om rivierkreeften aan te trekken die tegen de stroom in bewegen.

3. Gebruik van Lokmiddelen

A. Aas Voorbereiden

• Sterk Geurend  lokmiddel: hiervoor is het rivierkreeftenlokmiddel ontworpen. deze geperse brokken bevatten een mix van diverse vismeel soorten in combiatie met diverse visolieen. Dit zorgt voor een onweerstaanbare aantrekkingskracht op rivierkreeften.

"Vers" Aas: een andere goede lokmethode is met het vangen van rivierkreeften met ingeblikte sardines. Prik 8 tot 10 gaatjes in het blikje voor een rustige en gecontroleerde afgifte van de geuren welke de rivierkreeften aan kan trekken. Door de groene kleur van de blikjes ontstaat er geen schittering welke de kreeften af kan schrikken.

B. Aas Plaatsen

• Binnen de Fuik: Plaats het aas zo dat het midden in de fuik ligt, waardoor kreeften naar binnen moeten kruipen om het te bereiken.
• Gebruik van Aasmandjes: Overweeg het gebruik van aasmandjes om het aas op zijn plaats te houden en ervoor te zorgen dat het niet direct door de kreeften wordt opgegeten.

4. Monitoring en Controle

A. Regelmatige Controle

• Inspectie van Vallen: Controleer de fuiken regelmatig, idealiter dagelijks, om gevangen kreeften te identificeren, tellen, en registreren. Dit voorkomt dat kreeften te lang in de fuik blijven, wat stress of sterfte kan veroorzaken.
• Aanpassen van Locaties: Als bepaalde locaties weinig vangsten opleveren, overweeg dan om de fuiken te verplaatsen naar andere delen van het waterlichaam waar meer activiteit wordt vermoed.

B. Gegevensverzameling

• Documentatie van Vangsten: Noteer het aantal, de soort, en de grootte van de gevangen rivierkreeften. Houd ook rekening met de geslachtsverhouding en eventuele zichtbare ziekten of parasieten.
• Omgevingsdata: Meet en registreer omgevingsfactoren zoals watertemperatuur, pH, en helderheid. Deze gegevens kunnen helpen bij het begrijpen van de omstandigheden die de aanwezigheid en activiteit van rivierkreeften beïnvloeden.

5. Veiligheid en Ethische Overwegingen

A. Gezondheid en Veiligheid

• Beschermende Kleding: Draag waterdichte handschoenen en laarzen bij het hanteren van rivierkreeften om jezelf te beschermen tegen mogelijke verwondingen door de scharen en tegen watergebonden ziekten.
• Hygiëne: Was je handen grondig na het hanteren van rivierkreeften en hun leefomgeving om het risico op ziekteoverdracht te minimaliseren.

B. Ethische Vangstpraktijken

• Minimale Impact: Zorg ervoor dat de gebruikte vangmethoden duurzaam zijn en minimaliseer de impact op de lokale kreeftenpopulatie en het ecosysteem. Laat jonge kreeften en niet-doelsoorten vrij.
• Humanitaire Behandeling: Behandel gevangen kreeften zorgvuldig om onnodige stress en verwondingen te voorkomen.

6. Rapportage en Evaluatie

A. Documentatie

• Gedetailleerde Notities: Houd gedetailleerde aantekeningen bij over de vangsten, inclusief de locaties, aantallen, soorten, en waargenomen gedrag. Deze gegevens kunnen helpen bij het opstellen van een populatiekaart en het identificeren van trends in kreeftenpopulaties.
• Evaluatie van Vangstmethoden: Beoordeel de effectiviteit van de gebruikte methoden. Als bepaalde locaties weinig vangsten opleveren, overweeg dan aanpassingen in de aaskeuze of locatie van de fuiken.

B. Aanpassing van Strategieën

• Flexibiliteit: Pas je strategie aan op basis van de resultaten van eerdere vangsten. Bijvoorbeeld, als rivierkreeften in een bepaald gebied bijzonder actief lijken te zijn op een bepaalde diepte of locatie, richt je dan op die gebieden.
• Preventieve Monitoring: Gebruik de verzamelde gegevens om vroege tekenen van veranderingen in de kreeftenpopulatie te identificeren, zoals een plotselinge toename of afname in aantallen, wat kan wijzen op veranderingen in de waterkwaliteit of andere ecologische factoren.

7. Lange Termijn Monitoring en Onderhoud

A. Voortdurende Monitoring

• Regelmatige Controle: Blijf de fuiken en het waterlichaam regelmatig controleren, zelfs nadat de initiële monitoring is voltooid, om veranderingen in de populatie of omgeving tijdig op te merken.
• Data Updates: Werk regelmatig de verzamelde gegevens bij en pas de monitoringstrategie aan op basis van nieuwe bevindingen.

8. Preventieve Maatregelen

• Beheer van Invasieve Soorten: Als je te maken hebt met invasieve rivierkreeftensoorten, overweeg dan om maatregelen te nemen om hun verspreiding te beperken, zoals het controleren van het transport van waterplanten en het handhaven van strikte vangstbeperkingen.
• Onderhoud van Leefgebieden: Werk samen met lokale autoriteiten en organisaties om het leefgebied van rivierkreeften te beschermen, zoals het behoud van waterkwaliteit en het voorkomen van overmatige waterverontreiniging.

Door deze stappen zorgvuldig te volgen, kun je effectief rivierkreeften lokken en monitoren, wat essentieel is voor het beheer van hun populaties en het behoud van aquatische ecosystemen. Monitoring biedt belangrijke gegevens die kunnen helpen bij het nemen van beheerbeslissingen en bij het bewaken van de gezondheid van het milieu.